Openingswoord 8 september 2019

 

Welkom, welkom, welkom,

welkom aan u allen

welkom aan alle mensen uit Egmond aan den Hoef,

maar ook uit Egmond aan Zee en Egmond-Binnen.

 

Drievoudig en driewerf welkom

namens pastores en bestuur

Welkom ook namens God zelf

in wiens naam wij hier bijeenkomen.

 

“Waar twee deuren sluiten

gaat één andere deur open”.

 

Afgelopen zondagen hebben we twee deuren gesloten

vandaag openen wij de vernieuwde kerk van de Hoef.

Want wij hebben dierbare voorwerpen meegenomen:

 

Vanuit de Adelbertuskerk te Egmond-Binnen

het beeld van Adelbert,

de reliekschrijn van Adelbert

en de gong,

die als opening van deze viering zojuist klonk.

 

Vanuit de Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen te Egmond aan Zee

de Godslamp

de Paaskandelaar,

de lessenaar

het wierookstel

de sedilia en de credens.

 

En ook, vanuit de Corneliuskerk te Limmen de stoelen hier vooraan.

 

Graag hadden we bij aanvang van deze viering

enkele liturgische voorwerpen uit Egmond-Binnen en Egmond aan Zee

in processie naar voren willen brengen.

Maar ze waren te zwaar of te groot

en ze zijn daarom hier al van tevoren opgesteld.

 

Kees Kager en Fia Drost staan hier echter niet met lege handen.

Zij vertegenwoordigen de parochianen uit de twee gesloten kerken

en nemen hun geschiedenis, hun verdriet,

maar ook hun geloof, hoop en liefde mee

voor de toekomst van deze nieuwe gemeenschap.

 

Zo bouwen we aan een huis

waar mensen uit de drie Egmonden samenkomen

een huis waarin God zelf aanwezig is

om onder ons te wonen

Hier openen we week in week uit het boek

en delen wij het levensbrood.

 

Dat u allen zich hier thuis mag voelen

en dat wij samen een goede toekomst tegemoet gaan

laten we daarvoor bidden.

 

Preek 8 september 2019

Eerste lezing: Jesaja 25 , 6 – 9 ; Evangelie: Lucas 9 , 28 – 36

Velen van u waren aanwezig bij de laatste viering in Egmond-Binnen en/of Egmond aan Zee.

In verschillende groepen met elkaar napratend kwamen wij tot de conclusie

dat het beide goede vieringen waren geweest.

Ieder van ons had een bepaald moment  wat op zijn of haar netvlies was blijven hangen

–           het moment van de consecratie

–           het sluiten van de deuren in Egmond aan Zee

–           het langzaam uitgaan van de lampen

 

Voor mij persoonlijk was dat het moment, waarop ik met de ciborie met overgebleven hosties – ciborie met Onze Heer – de kerk uitliep.

Ik heb toen aan den lijve ervaren wat het betekent: deze kerk wordt gesloten.

Die luttele meters naar de uitgang van de kerk waren een zware tocht voor mij.

Twee plekken waar jarenlang mensen bijeen kwamen in het huis van de Heer om letterlijk zijn aanwezigheid in de gedaante van brood en wijn daar te vieren.

Want het zijn niet alleen onze kerken,

het huis waar wij jarenlang vaak kind aan huis waren,

maar vooral is het de plaats waar Christus te vinden is:

het huis van de Heer,

een plek waar ik als klein jongetje uit eerbied mijn petje

– en volwassen mannen hun hoed- voor af nam,

als ik er op straat lang ging

en waar generaties week in week uit samenkwamen

om eucharistie te vieren.

 

Vandaag zijn wij hier bijeen in de aloude kerk van Jan Stuyt,

van Egmond aan den Hoef, de H. Margaretha Maria Alacoque.

De oude kerk van de Hoevers, maar de nieuwe kerk van de Derpers en de Binders.

Waar twee deuren sluiten gaat één andere deur open.

Gaat open voor allen die op zoek zijn naar de Heer.

Een aantal van de schatten van de twee gesloten kerken zijn meegenomen

en staan nu hier.

En wij slaan zoals elke week dat oude boek – de Bijbel- open

om gevoed te worden door die verhalen.

 

In de eerste lezing uit de profeet Jesaja lezen wij:

“Op deze berg richt de Heer voor alle volkeren een feestmaal aan”

Hoezo?           Feest?

Het verdriet om de twee huizen van de Heer die gesloten zijn,

overheerst nog:

de wonden zijn nog te vers.

Toch wil dit huis voor ons vandaag als een berg zijn:

Een berg, een hoge plek in het landschap

waar wij even boven de harde werkelijkheid worden uitgetild:

waar het visioen van een nieuwe hemel en een nieuwe aarde

– waar God zelf bij zijn mensen zal wonen-

éven werkelijkheid wordt.

 

Deze kerk is vandaag voor ons een berg

een plek tussen hemel en aarde

een plek – met oude vertrouwde voorwerpen-

waar wij elkaar en bovenal God mogen ontmoeten.

Een berg die je uittilt boven de kleinigheden van het leven,

boven het dal van het alledaagse.

Hier is ruimte om verder te zien,

hier ontvouwt zich een visioen.

Wij zijn als gelovigen bergbeklimmers

die elke week deze berg mogen beklimmen

om even op te stijgen boven het leven van elke dag

en het visioen opnieuw mogen beleven,

waar wij nieuwe mensen worden

een vredeshuis vervuld van oude wensen.

Het is die berg waar de Heer zelf de mens tegemoet komt

en voor hem – voor alle volkeren-

een maaltijd aanricht,

alle vijandschap en ruzie en onmin voorbij.

 

Deze kerk, dit huis van de Heer,

hier komen wij samen om te bidden en te vieren

en lopen zo al een stukje vooruit op de toekomst,

als Gods koninkrijk,

dat Rijk van vrede en recht,

gekomen zal zijn.

Dat vieren wij – als een feest-

in de liturgie

omdat dan de sluier van verdriet en dood is weggenomen

– alle tranen gedroogd-

en wij zingen voor de Heer, want Hij heeft ons gered.

 

Het Evangelie van vandaag staat bekend als de ‘gedaanteverandering van de Heer’.

Maar het is veel meer dan dat.

Ik hoop dat u het mij vergunt dat wij het evangelie wat nauwkeuriger bekijken.

Ook dat verhaal speelt zich af op een berg:

even boven het gewone leven uit:

een topervaring.

 

Er staat: ‘acht dagen na deze woorden’

Deze woorden?          Welke?

Direct voorafgaand aan dat stukje

stelt Jezus de vraag wie de mensen zeggen dat Hij is

en Petrus antwoordt met de belijdenis:

“Gij zijt de Christus”.

Dan vervolgt Jezus met de aankondiging van zijn lijden

en doet de oproep aan de mensen om hem na te volgen

door hun kruis op zich te nemen.

Het gebeurt op de achtste dag,

niet opnieuw de eerste dag dus,

maar dit is een dag van herschepping

de opening naar de toekomst

de opstanding na het lijden.

 

Jezus neemt drie leerlingen met zich meemee

–           Petrus

–           Jacobus

–           Johannes

en het is niet al te gewaagd

om in hen de representanten te zien van de drie Egmonden.

 

Jezus gaat de berg op om te bidden

niet zomaar wat formuliergebeden, nee,

Hij gaat in intiem gesprek  met God,

daar op de berg, dichtbij de hemel

Alles wat volgt is dus een gebedservaring.

Het is een topervaring, een hoogtepunt in het leven van Jezus.

Zijn gelaat verandert van aanblik:

Gods licht straalt er doorheen.

En zijn kleren worden verblindend wit

Wit: de verzoening van alle kleuren

en stijgt uit boven alle aardse gebrokenheid.

Wit verwijst naar de hemel.

 

Twee bergbeklimmers uit het Oude Testament  zijn bij Jezus:

Mozes en Elia.

Mozes, de vleesgeworden Thora,

die op de berg Sinai van God de 10 geboden kreeg:

de wegwijzers voor onderweg,

de wegwijzers naar het leven.

Elia is misschien wel de belangrijkste profeet.

Hij vocht met de afgoden, de Baäls, op de berg Karmel:

de Baäls van deze wereld

de afgoden van het bezit

van hebben en houden

tegenover de God van Elia,

de God van het Verbond

“Ik zal er zijn voor jullie”.

 

En nog iets:

Mozes is gestorven in het zicht van het beloofde land

en God zelf heeft hem daar begraven

op een tot nu toe onbekende plaats

Hij is bij God geborgen

Elia is in een vurige wagen ten hemel gevaren,

gedragen door de adem van God

Ook hij is bij God geborgen.

 

Het is daar boven op die berg

al even Pasen.

Mozes en Elia spreken met Jezus over zijn heengaan,

het gaat over het levenseinde van Jezus in Jeruzalem, op de berg Golgotha.

 

Neen, méér nog.

Er staat in het Grieks letterlijk ‘Exodus’.

het gaat over de uittocht die Jezus gaan moet

De uittocht uit het kwaad van de slavernij,

een uittocht die dóórtocht blijkt te zijn en uitloopt

op intocht in het beloofde land,

in eeuwig leven

in een nieuwe schepping,

in een bevrijde wereld.

 

Petrus en zijn metgezellen zijn ondertussen in slaap gevallen

zij weten van niets.

Maar uiteindelijk ziet Petrus Jezus in zijn heerlijkheid

en Mozes en Elia.

En tegen Jezus zegt hij:

“Laat ons drie tenten bouwen

één voor U,

één voor Mozes,

één voor Elia.

 

En weer ligt de vergelijking voor de hand:

drie tenten bouwen,

drie kerken in Egmond-Binnen, Egmond aan Zee en Egmond aan den Hoef.

 

Het lijkt voor ons vandaag, op deze zondag,

een hemels tafereel

– alles mooi en goed

– ieder zijn eigen plek.

Petrus wil dit vasthouden en bestendigen:

blijven waar het goed en veilig is,

mooi met eigen gelijk en geluk.

Maar de schrijver van het Evangelie, Lucas, geeft commentaar:

“Hij wist niet wat hij zei”.

 

Inderdaad, het gaat niet meer,

hoezeer het ons/mij ook spijt,

het is de huidige tijd.

Geen tenten bouwen,

maar weer met beide voeten op de grond

de berg afdalen om samen verder te gaan.

 

Maar eerst nog iets anders:

Terwijl Petrus nog aan het spreken is

komt er een wolk aandrijven

geen schapenwolkje, maar een wolk als teken van Gods aanwezigheid.

God wil hier zelf zijn,

op deze berg,

in deze kerk,

– niet alleen in het hemelse wit van de kleren van Jezus

– niet alleen in zijn boodschappers Mozes en Elia, die bij hem leven.

 

En uit die wolk, teken van Gods aanwezigheid,

klinkt een stem

bestemd voor de leerlingen

en over hun hoofden heen tot ons

“Dit is mijn zoon, de uitverkorene,

luistert naar hem”

Luisteren is meer dan alleen letterlijk luisteren

Het is met Jezus meegaan

achter hem aan gaan.

Met hem meegaan naar Jeruzalem

en hem volgen in zijn lijden en opstanding.

 

Het verhaal eindigt in een anti-climax.

Jezus is alleen en de leerlingen vertellen niet wat ze gezien hebben

Wij vertellen wél wat we gezien en gehoord hebben:

onze neiging om drie tenten te bouwen,

onze ervaringen en goede herinneringen uit het verleden

maar vooral dat wij weer van de berg afgaan

om hier in deze kerk samen verder te gaan.

 

Twee deuren gesloten

één deur staat wijd open

– één kerkgebouw

– één plek die we week in week uit mogen beklimmen als een berg

– één plek om het visioen levend te houden.

De kerk van Jan Stuyt

de kerk van Margaretha Maria Alacoque

de kerk van de Egmonden, het huis van de Heer.