Geschiedenis en Toekomst

Het begin

In het jaar 690 komt Willibrordus met zijn 11 gezellen uit Engeland naar de lage landen. Hij verkondigt het evangelie en sticht o.a. een kerkje op het hoogste punt in Heiloo. Ook is er naast dit kerkje een bron, die volgens de overlevering door hem geslagen is: het putje van Willibrord, dat er tot op de dag van vandaag staat.
Al heel vroeg na de reformatie zijn er berichten dat de katholieke geloofsgemeenschap weer bij elkaar komt om liturgie te vieren, nadat de Witte Kerk in 1630 aan de protestanten was toegewezen. Deze bijeenkomsten vinden plaats bij mensen thuis. Volgens de archieven werd er in 1681 een eerste schuilkerk gebouwd, die veel weg had van een gewoon huis.
Uit het ‘Heilooër reiskaartje’ uit 1704, speciaal bestemd voor pelgrims naar o.a. de Kapel in Oesdom, leren wij dat deze schuilkerk gesitueerd was aan de Westerweg, op nagenoeg dezelfde plek waar thans de Willibrorduskerk staat, omgeven door het pastoorsbos. Nadat in de nabijheid van deze schuilkerk in 1841 het kerkhof was ingewijd, werd op 29 oktober 1868 een nieuw gebouwde kerk in gebruik genomen, op het terrein waar de oude schuilkerk stond. Ook werd in datzelfde jaar de pastorie gebouwd die er nu nog staat.
Rond de katholieke kerk was in die tijd de concentratie van katholieke bewoners, terwijl de protestanten woonden in het gebied rondom de Witte Kerk.

De 20e eeuw

In de twintiger jaren van de vorige eeuw blijkt de kerk niet alleen te klein te zijn voor de groeiende bevolking van Heiloo, maar ook bouwvallig. Op 22 augustus 1927 wordt er een nieuwe kerk ingewijd, die gebouwd is naar ontwerp van architect J. Stuyt. Rondom de kerk ligt niet alleen het kerkhof, maar is er ook een kerkentuin en het pastoorsbos met de bestaande pastorie. Tevens staan er op het land rondom de kerk scholen, een zusterklooster, een verenigingsgebouw (thans Buk-Buk), een bibliotheek (het huidige uitvaartcentrum) en liggen er voetbalvelden van HSV.
n de vijftiger jaren groeide Heiloo uit tot een grotere forensengemeente en gezien de verdere uitbreidingsplannen van de gemeente, wordt na veel overleg besloten tot de oprichting van een nieuwe parochie.
Op 27 januari 1961 wordt door de bisschop van Haarlem het besluit genomen tot oprichting van de H. Moeder Godsparochie en twee maanden later wordt de grond voor een noodkerk gehuurd.
Op 8 december 1967 wordt de Moeder Godskerk aan de Holleweg door bisschop Zwartkruis ingezegend.
In 1968 wordt de Willibrorduskerk intern aangepast aan de dan geldende liturgische inzichten.

Nieuwe ontwikkelingen

De jaren zestig van deze eeuw kunnen achteraf getypeerd worden als jaren van belangrijke verandering op maatschappelijk en kerkelijk gebied. Zo vindt in 1962 de openingszitting plaats van het 2e Vaticaans Concilie. Op dit concilie wordt de aanzet gegeven voor een nieuwe wijze van denken over geloven en kerk-zijn. In ons Bisdom Haarlem wordt graag gesproken over “Kerk-wij-Samen”. De gelovigen worden meer actief betrokken bij het hele kerkgebeuren en gaan op hun eigen manier verantwoordelijkheid dragen. Dit komt met name tot uiting in de wijze van liturgie vieren, maar ook op terreinen van katechese, diaconie en gemeenschapsopbouw. Tegelijkertijd zet zich een al langer bestaande tendens door: de secularisatie. Geloven en daaraan gekoppeld de wekelijkse kerkgang is voor velen geen vanzelfsprekende zaak meer. In de loop der jaren neemt het aantal weekendvieringen dan ook steeds meer af.
Om adequaat op deze ontwikkelingen in te gaan worden in Heiloo in 1970 de beide kerkbesturen samengevoegd tot één kerkbestuur, terwijl er in 1978 één parochievergadering gekozen wordt voor de beide parochies. Steeds meer vormt Heiloo zich tot één parochiegemeenschap met twee kerkgebouwen. Door de parochievergadering wordt in mei 1994 een beleidsplan goedgekeurd.
Al jarenlang leeft in de parochie de vraag: hoelang zullen wij nog twee kerkgebouwen hebben? In mei 1997 brengt de door het parochiebestuur ingestelde commissie “Kerk en Toekomst” een advies uit over de gebouwen die wij als gemeenschap nodig hebben.
Op basis van dit rapport adviseert de commissie om één centrale locatie te realiseren, waar alle activiteiten zouden kunnen plaatsvinden. Dat betekent één kerkgebouw, en daarnaast een “huis van de parochie”, een pastoraal centrum met voldoende ruimte voor alle bijeenkomsten en activiteiten.
Feitelijk stelt de commissie voor om dit plan te realiseren in en bij de bestaande Willibrorduskerk en -pastorie en de Moeder Godskerk te verkopen. Nadat de parochianen waren geraadpleegd, geeft de bisschop van Haarlem in oktober 1997 toestemming om de Moeder Godskerk te onttrekken aan de eredienst en plannen te maken voor de (ver-) nieuwbouw van de Willibrorduskerk en -pastorie.
Op 13 oktober 1999 wordt het contract getekend voor de verkoop van de Moeder Godskerk aan de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente van Heiloo, die in een proces van “Samen-op-Weg” zijn.
Ondertussen is er door een commissie van parochianen een programma van eisen samengesteld, op basis waarvan architect Sander Douma uit Stompetoren een ontwerp maakt voor de verbouw van de kerk en de oude pastorie en de nieuwbouw van een ontmoetingsruimte.
Op 22 augustus 2000, precies 133 jaar na de 1e steenlegging van de vorige kerk en de huidige pastorie, wordt door pastor H.G.I. Helsloot de eerste steen van deze vorige kerk herplaatst (Reposuit = hij heeft herplaatst). De oude en de nieuwe steen zijn te vinden in de Kerkstraat, bij binnenkomst links.

In het weekend van 9 en 10 december 2000 wordt tijdens twee eucharistievieringen op plechtige wijze afscheid genomen van de Moeder Godskerk en wordt de kerk overgedragen aan de Samen-op-Weg kerk. In de weken daarop volgt de verhuizing. En op Kerstmis zijn de eerste vieringen in de Willibrorduskerk.
Op 25 februari 2001 (op 14 dagen na precies 74 jaar ná de 1e steenlegging van de huidige kerk) worden de vernieuwde Willibrorduskerk en het Willibrordushuis officieel geopend. Dankzij de inzet van de architect, de bouwers en vooral ook van talloze vrijwilligers, is de klus geklaard.
In de Willibrorduskerk en in het Willibrordushuis hebben allerlei zaken uit de Moeder Godskerk een plaats gekregen zoals de doopvont, het Mariabeeld, het kruisbeeld en de glas-in-loodramen. U zult ze tijdens de rondleiding allemaal tegenkomen.
Op 9 en 10 november 2002 vierde de parochie luisterrijk het 75-jarig bestaan van de kerk.
Na vele jaren van steeds intensievere samenwerking hebben vijf parochies van de regio Heiloo-Egmond-Akersloot per 1 januari 2015 de stap gezet om te fuseren tot de Parochie Bron van Levend Water. Juist door deze bundeling van krachten willen we de plaatselijke geloofsgemeenschappen zo goed mogelijk ondersteunen.

De toekomst

Op een bevolkingsaantal in Heiloo van ruim 23.000 inwoners, bestaat de huidige kerkgemeenschap uit 7850 geregistreerde katholieken, die op 4685 adressen wonen. Op ruim 2300 adressen wordt zeven maal per jaar het parochieblad ‘Bron van Levend Water’ bezorgd. (gegevens 2017)
Aan de jaarlijkse actie ‘kerkbalans’ hebben 870 personen en /of gezinnen in het jaar 2017 deelgenomen, en op allerlei gebieden zijn zo’n 300 vrijwilligers actief. Op iedere zondag is er een viering in de kerk.
Ontwikkelingen, die wij overal in het land waarnemen, zullen bepalend zijn voor de toekomst. Het aantal pastores (zowel priesters als pastoraal werk(st)ers) is in de afgelopen jaren flink gedaald.
Ook het aantal regelmatige kerkgangers zal, mede door de vergrijzing, in de toekomst waarschijnlijk alleen maar afnemen, maar de betrokkenheid van velen is groot in vrijwilligerswerk en de deelname aan andere activiteiten. Mede gezien deze factoren is er ook in het bisdom Haarlem-Amsterdam een proces aan de gang om tot verdere samenwerking tussen de parochies en tenslotte tot fusie te komen. De parochies van Heiloo, Akersloot en de Egmonden hebben deze stap per 1 januari 2015 gezet. In 2016 is door de nieuwe parochie Bron van Levend Water een samenwerkingsverband aangegaan met de Corneliusparochie te Limmen.

Kleine rondleiding

De Willibrorduskerk

Plattegrond

Kleine rondleiding

Bij aankomst op het kerkplein van de Willibrorduskerk aan de Westerweg, hebt u waarschijnlijk gezien, dat er een patroon is aangebracht in de stenen voor de ingang van de Kerkstraat. Het figuur stelt een labyrint voor. Het is voorjaar 2007 aangelegd als cadeau van en voor de parochie ter gelegenheid van het 25 jarig priesterfeest van pastor Herman Helsloot.
Meer over het labyrint vind u hier.

Via de hoofd-entree, gelegen tussen de kerk en de oude pastorie betreedt u het Willibrordushuis. U komt binnen in de ‘Kerkstraat’ van waaruit alle ruimten bereikt kunnen worden.
Op de vloer van de Kerkstraat is een grote blauwe ster aangebracht. Deze symboliseert de ‘wegen’ die men van hieruit kan gaan: naar de kerk of naar de kapel voor het vieren van de liturgie, naar de Ontmoetingsruimte om elkaar in grote of kleine groepen te ontmoeten of naar de oude pastorie, het administratieve en organisatorische hart van de parochiegemeenschap.

de kerkstraat

Wanneer u de Kerkstraat binnenloopt komt u eerst langs de receptie aan uw linkerhand, waar iedere ochtend iemand aanwezig is. Hier kunt u op maandag speciaal terecht voor de kerkhofadministratie, op vrijdag speciaal voor misintenties en op de andere ochtenden voor alle andere zaken.
Tegenover de receptie, bij binnenkomst aan uw rechterhand, ziet u een kleine deur die toegang geeft tot het Stiltecentrum: In de kerk is het achterste deel, onder de koorzolder, afgescheiden door een glazen wand. In deze ruimte kan men iedere ochtend binnenlopen, de Gedachteniskapel en de Mariakapel bezoeken, bidden, een lichtje opsteken.
Even verderop rechts is de nieuwe ingang naar de kerk, die bij de weekendvieringen gebruikt wordt (bij rouw en trouw maken we gebruik van de oude grote deuren van de kerk)

Interieur

De glas-in-lood ramen van de absis

Engelen met de “Arma Christi” (de voorwerpen die met de dood van Christus te maken hebben). Van links naar rechts:

Doornenkroon

Hamer en nijptang

Lans en spons

Kruis

Gesel

Dobbelstenen

Nagels op doek

Iets verder de Kerkstraat in, aan uw linkerhand, ligt de Ontmoetingsruimte met een schitterend uitzicht op de vijver. Keuken, toiletten en garderobe zijn hier ook te vinden.
Wanneer u de Kerkstraat helemaal uitloopt, langs het glas-in-lood raam (Eugène Laudy) dat tegen het transept van de kerk hangt, komt u via een hellingbaan in de Moeder Godskapel, een dagkapel voor de door- de-weekse vieringen. In deze ruimte is het Maria-raam geplaatst. Hier repeteren ook de koren.

Glas-in-lood-raam

Maria-raam

 

In de oude pastorie, voorbij de receptie links, zijn drukwerkcentrum  en kantoren gevestigd. Op de eerste verdieping vindt u een vergaderruimte en het secretariaat van het parochiebestuur.
Ieder ochtend bent u tussen 9 en 11.30 uur van harte welkom in het Willibrordushuis. Meestal staat de koffie klaar!