Van Palmzondag tot Pasen

Opname van delen van de Palmzondagviering: https://youtu.be/r40m5ey-WxM

Vanochtend heb ik met diaken Paul Bindels in de Moeder Godskapel op een eenvoudige manier Palmzondag gevierd. Voor het altaar stonden de manden met palmtakjes. Die palmtakjes die wij vandaag wijden, zijn een prachtig symbool voor Jezus, want meer dan ooit besef ik dat deze takjes komen van een blijvend groene struik. Of het vriest dat het kraakt, of de sneeuw een meter dik ligt, of het hagelt of stormt: deze takjes kunnen het hebben. Ondanks alle krachten die tegenwerken blijven ze buigzaam en zijn maar moeilijk te breken. Je kunt ze in elke vorm proberen te snoeien, de groeikracht blijft. Je kunt ze heel kort knippen, maar de struik bot weer uit.
Zo gaat dat met een palmtakje, zo gaat het met Jezus. Enthousiaste mensen zingen hem toe, spreiden hun mantels voor hem uit als een rode loper, wuiven met palmtakken en halen hem in als hun nieuwe koning, de langverwachte Messias. ”Hosanna, Zoon van David” zingen zij. Hosanna: dat woord betekent: “Bevrijd ons alstublieft”. Het is de hartenkreet van mensen, juist ook in onze dagen.
Maar ook lezen wij vandaag het hele lijdensverhaal. Dat verhaal van zijn laatste avondmaal, de verloochening door Petrus, de beproeving in de Hof van Olijven, het verraad van Judas, het proces voor Kajafas en voor Pilatus, zijn bespotting en zijn kruisiging en ten slotte hoe Jezus’ lichaam in een graf wordt neergelegd. Dat hele lijdensverhaal horen wij op Palmzondag. Vandaag is als het ware de ouverture van de komende, Goede Week. Alle thema’s die daarin naar voren komen, worden nu al vermeld.
Op Witte Donderdag horen wij hoe Jezus voor het laatst met zijn leerlingen aan tafel gaat. Hij breekt het brood, deelt dat uit en drinkt uit de beker met wijn. Dat is zijn uiterste tekenen van zijn liefde voor ons allen en daarmee vat hij zijn hele leven samen. Hij zegt: “Zoals dit brood gebroken wordt, zo wordt mijn lichaam straks gebroken voor jullie”. En hij neemt de beker met wijn en zegt: “Zoals deze beker met wijn vergoten wordt, zo zal straks mijn bloed vergoten worden voor jullie”. En hij voegt daar aan toe: “Blijft dit doen om Mij te gedenken”.
En op Goede Vrijdag gedenken wij zijn lijden en zijn dood. Wij volgen Jezus op zijn kruisweg, staan aan de voet van het kruis na een stille tocht. En wij legden daar de afgelopen jaren als een stille eerbetuiging bloemen bij neer en maakten een buiging. Dit jaar staat alleen het kruis voor in de kerk, als zichtbaar teken voor alle mensen die op deze dag even komen bidden. Het is donker om ons heen.
Zaterdag is het de ‘stille zaterdag’: de schepping houdt zijn adem in, het lijkt wel alsof de tijd even stil staat. Stille zaterdag: misschien meer dan ooit typerend voor onze tijd, waarin het hele leven tot stilstand is gekomen, alle sociale verbanden zijn opgeschort en vele leven in een bijna volkomen sociaal isolement. Wij leven midden in de corona-crisis. En velen vragen zich af: hoe moet dat verder, met mijzelf, mijn werk, mijn dierbaren? Hoe zal het verder gaan met deze wereld, met al mijn verwachtingen en plannen voor de toekomst? Hoe zal het gaan met onze kinderen? Zal het leven ooit nog hetzelfde zijn als nog maar een paar weken terug? Hoe moet ik verder met mijn verdriet? Vragen waarop niemand een goed antwoord heeft, zeker ik niet.
Het wordt avond en morgen, een nieuwe dag breekt aan, het is Pasen. Na stille zaterdag wordt het ook dit jaar weer Pasen. Wij vieren het wat minder uitbundig dan anders, maar toch: wij viéren het, de liturgie van Pasen. Wij lezen ook dit jaar het evangelie van Johannes (20,1-9): het verhaal van de vrouwen die naar het graf gaan, maar zij ontdekken dat de steen die het graf afsloot is weggenomen. Zij gaan naar Petrus en Johannes, en ook die gaan op weg en inderdaad vinden zij het graf leeg: het lichaam van Jezus is er niet meer. Langzamerhand wordt duidelijk dat in Jezus de woorden van de Schrift in vervulling zijn gegaan: Jezus is opgestaan uit de doden. Hij is niet dood, Hij leeft! God heeft in Jezus laten zien dat de dood niet het laatste woord heeft, maar dat er ondanks alles steeds weer toekomst is. Jezus is opgestaan zoals mensen die na een moeilijke periode in hun leven weer licht en ruimte ervaren om verder te leven.
Ook wij mogen licht en ruimte zien, ervaren dat de dood niet het laatste woord heeft, dat er toekomst is, ondanks alles: wij mogen nu al delen in de verrijzenis van Christus. Wij kunnen vallen in de diepe afgrond van de dood én tegelijkertijd erop vertrouwen dat God ons opvangt en tot nieuw leven wekt. Dat is Pasen. Moge het ook ons allen gebeuren: nu, vandaag.
Mede namens mijn collega’s wens ik u in die zin: een Zalig Pasen

pastor Herman Helsloot